ไขข้อข้องใจ “นอนละเมอ” เกิดจากอะไร? 

ในคืนหนึ่งที่คุณกำลังนอนหลับอย่างสบายใจภายในห้องที่เต็มไปด้วยความเย็นฉ่ำจากเครื่องปรับอากาศ และกลิ่นหอมอ่อน ๆ เป็นกลิ่นดอกไม้ที่คุณจากสเปรย์สำหรับฉีดเครื่องนอนอย่างเตียง หมอน และผ้าห่ม คุณจำได้ว่าคุณกำลังนอนหลับอย่างสบายใจไร้กังวล แต่จู่ ๆ คนข้างตัวที่นอนอยู่ใกล้ ๆ กลับเริ่มส่งเสียงงึมงำไม่ได้ความ จนสุดท้ายเขาตะโกนเสียงดังสุดปอดออกมาว่า “ไม่!” ทำให้คุณตกอกตกใจรีบตื่นขึ้นมาสะกิดคนข้าง ๆ ให้ตื่นตามอย่างเคยชินคล้ายเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นมาหลายครั้ง

ใช่แล้ว

เขานอนละเมอนั่นเอง 

การนอนละเมอ ถือว่าเป็นปัญหาที่คนไม่ได้นอนคนเดียวอาจต้องพบเจออยู่บ่อย ๆ เพราะคนใกล้ตัวที่นอนข้าง ๆ กันบนเตียงสามารถส่งเสียงแปลก ๆ หรือพูดคุยเป็นบทสนทนากับคนในฝันอย่างเป็นเรื่องเป็นราวให้เราฟังตอนไหนก็ได้ โดยที่เจ้าตัวไม่รู้เรื่องเลยสักนิด ซึ่งนั่นจะทำให้เราตื่นตอนไหนก็ได้เช่นกัน และสุดท้ายจะเป็นเรานี่แหละที่จะกลับไปนอนต่อไม่ได้แทน พอเจ้าตัวตื่นมากลับกลายเป็นว่าจำอะไรไม่ได้แทน และปัญหาก็ไม่ได้รับการแก้ไข

แล้วปัญหาการนอนละเมอเกิดจากอะไรกันแน่นะ? 

การนอนละเมอ มีชื่อสุดเก๋ในภาษาอังกฤษว่า Somniloquy ซึ่งถือว่าเป็นภาวะการนอนหลับที่มีการเคลื่อนไหวอย่างผิดปกติ (Parasomnia) รูปแบบหนึ่ง ปัจจุบันยังหาหลักฐานในการเกิดที่แน่ชัดไม่ได้ แต่จากงานวิจัยพบว่า คนนอนละเมอมักเจอในครอบครัวที่มีคนนอนละเมออยู่แล้ว ซึ่งพูดได้ว่าภาวะนี้มีการส่งต่อกันทางพันธุกรรม อีกเหตุผลหนึ่งคืออาจเกิดจากประสบการณ์หรือบาดแผลในอดีตที่ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อความรู้สึกโดยตรง ซึ่งอาจเป็นความทรงจำดี ๆ หรือความทรงจำแย่ ๆ ก็ได้ เช่น ได้ไปสวนสนุกครั้งแรก หรือโดนทำร้ายร่างกาย ก็ได้เช่นกัน ซึ่งความทรงจำเหล่านั้นอาจโผล่มาในความฝันเราและอาจกระตุ้นให้ร่างกายตอบสนองต่อความทรงจำนั้นก็เป็นได้ หรืออาจเกิดจากอาการทางกายและอาการทางใจ เช่น เป็นโรคนอนไม่หลับอยู่แล้ว เหนื่อยล้า นอนพักผ่อนไม่เพียงพอ มีการเสพติดสารเสพติด เป็นโรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล เป็นต้น แต่ในอีกด้านหนึ่งก็พบว่าไม่มีปัจจัยใดเป็นพิเศษที่ทำให้เกิดการนอนละเมอ 

นอกจากนี้ การนอนละเมอยังสามารถเกิดร่วมกับอาการอื่น ๆ ได้ นั่นก็คือ การละเมอเดิน (Sleepwalking)  ซึ่งนับว่าเป็น Parasomnia รูปแบบหนึ่งเช่นกัน 

การนอนละเมอไม่ได้ถือว่าเป็นอาการทางจิตร้ายแรงที่ต้องได้รับการแก้ไข แต่ถ้าหากว่าเริ่มมีอาการหนักขึ้น เสียงดังขึ้น เริ่มมีการ
กรีดร้อง อาจถือว่าเป็นอาการของ Parasomnia รูปแบบอื่น ๆ ที่มีความร้ายแรงมากขึ้น ทำให้คนที่นอนด้วยนอนหลับไม่ได้ หรือทำให้เจ้าตัวเริ่มรู้สึกมีการนอนที่ไม่มีคุณภาพ ดังนั้น การเข้ารับการรักษาทางการแพทย์น่าจะเป็นทางออกที่เหมาะสมที่สุดสำหรับทุกฝ่าย โดยเฉพาะคนที่มีอาการของโรคทางจิตเวชร่วมด้วยควรได้รับการรักษาจากนักจิตวิทยาและจิตแพทย์อย่างใกล้ชิด

อ้างอิง

Barhum, L. (2023, April 10). An Overview of Sleep Talking. Verywell Health.

Miller, K. (2008, June 16). Talking in Your Sleep. WebMD.