มองเผิน ๆ อาการ Burnout หรือ ภาวะอาการหมดไฟอาจกลายเป็นเรื่องธรรมดาในสังคมโลกไปแล้ว เพราะว่าไม่ว่าใครก็สามารถเป็นกันได้เหมือนไข้หวัด จนทำให้หลาย ๆ คนมองข้ามภาวะที่เป็นอยู่นี้จนไม่ได้ใส่ใจมากนัก เพียงแต่ใช้ชีวิตไปวัน ๆ โดยหวังว่าสักวันหนึ่งมันคงจะรู้สึกดีขึ้นมาเอง แต่ในความจริงแล้ว ต่อให้ภาวะ Burnout จะดูเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้ง่ายขนาดไหนก็ตาม เราไม่ควรจะมองข้ามมัน หากแต่ควรสังเกตภาวะอารมณ์ของตัวเราเองให้แน่ชัด เพราะไม่แน่ว่าจริง ๆ แล้วคุณอาจมีปัญหาสุขภาพจิตซุกซ่อนอยู่ในหัวใจดวงน้อย ๆ ของคุณอยู่ก็เป็นได้
วันนี้เราจะพาไปดูอาการของภาวะ Burnout ให้มากขึ้นกันว่า มันเป็น Burnout Syndrome ที่พาเราหมดไฟจริง ๆ หรือเราแค่เบื่อ หรือเราจะป่วยเป็นโรคซึมเศร้า กันแน่นะ?
Burnout Syndrome คืออะไร
Burnout Syndrome ภาวะ Burnout หรือที่เราเรียกกันว่า ภาวะหมดไฟ เป็นภาวะที่เกิดจากการเหนื่อยล้าทางด้านร่างกายและจิตใจชนิดหนึ่ง ซึ่งเกิดจากการอยู่ในภาวะที่มีความตึงเครียดเป็นระยะเวลานาน จึงมีความเหนื่อยล้าทางด้านจิตใจ นำมาสู่ความรู้สึกหมดไฟ ไร้เป้าหมาย ไม่มีแรงในการใช้ชีวิตต่อมา
อาการของคนหมดไฟ
- รู้สึกเหนื่อยล้าทางกายและใจ
- ไม่อยากทำอะไร เริ่มมีการผัดวันประกันพรุ่ง
- มีความคิดด้านลบเกี่ยวกับตัวเองและผู้อื่น
- โฟกัสอะไรไม่ค่อยได้
- หมดแรงกาย แรงใจ ไม่มีอะไรมากระตุ้นให้ตื่นตัวได้
- ร่างกายไม่รู้สึกผ่อนคลาย นอนไม่ค่อยหลับ
- มีปัญหาด้านการกิน กินมากไป หรือไม่หิวเลยก็ได้
- ขี้ลืมมากขึ้น
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Burnout ได้ที่นี่
เปรียบเทียบ ภาวะ Burnout vs ความเบื่อ vs ซึมเศร้า
อาการ ความแตกต่าง | ภาวะ Burnout หมดไฟ | ความเบื่อ | โรคซึมเศร้า |
ระยะเวลา | 3 เดือน – 1 ปี | ระยะเวลาสั้น ๆ ไม่เกิน 1 วัน | 3 เดือนขึ้นไป |
ความรู้สึก | เบื่อ ไม่อยากทำอะไร เหนื่อยง่าย ไม่ผ่อนคลาย | รู้สึกว่าสิ่งรอบตัวไม่มีอะไรน่าสนใจ | มีอาการคล้ายภาวะหมดไฟ แต่จะมีความรู้สึกเศร้าและสิ้นหวังชัดเจนกว่า |
สาเหตุ | ความเหนื่อยล้าทางร่างกายและจิตใจ | สิ่งรอบข้างไม่มีอะไรน่าสนใจ มีแต่อะไรเดิม ๆ | มีทั้งด้านพันธุกรรม สภาพจิตใจ อารมณ์ ความคิด การตอบสนองทางด้านจิตใจ ไปจนถึงสภาพแวดล้อม การอยู่อาศัย สภาพเศรษฐกิจ การเลี้ยงดู ประสบการณ์ในวัยเด็ก |
ความเสี่ยง | อาจเข้าข่ายภาวะซึมเศร้าได้ | อาจเข้าข่ายภาวะ Burnout หมดไฟและภาวะซึมเศร้าได้ | โรคซึมเศร้าเรื้อรัง |
จากการเปรียบเทียบตารางด้านบนทำให้เห็นว่า ทั้งภาวะ Burnout หรือภาวะหมดไฟ และความเบื่อหน่ายที่เกิดขึ้นโดยทั่วไปนั้น สามารถทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคซึมเศร้าได้ทั้งนั้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น การป่วยเป็นโรคซึมเศร้ามีหลายปัจจัยเข้ามาเกี่ยวข้อง ถ้าหากเกิดภาวะ Burnout หรือ ภาวะหมดไฟหรือเกิดเบื่อขึ้นมาอาจไม่ได้แปลว่าเราเป็นโรคซึมเศร้าเสมอไป หากสงสัยว่าตัวเราเองมีความเสี่ยงป่วยเป็นโรคซึมเศร้าหรือไม่ สามารถเข้าพบจิตแพทย์เพื่อเข้ารับการวินิจฉัยทางการแพทย์ต่อไปได้
แนะนำวิธีจัดการกับภาวะ Burnout
- หาเวลาพักผ่อนจากการทำงาน
- ดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิตให้มากขึ้น
- ออกจาก Comfort Zone ไปทำอะไรใหม่ ๆ กิจกรรมที่ไม่เคยทำ ไปพบผู้คนกลุ่มใหม่
- ลองจัดการชีวิตให้เป็นระเบียบมากขึ้น เช่น จัดบ้าน จัดตารางการทำงานในแต่ละวัน
- พูดคุยกับคนใกล้ตัวเพื่อแชร์ความรู้สึก
- ใช้เวลากับตัวเองให้มากขึ้นผ่านการฝึกสติ หรือ Mindfulness
เพราะการปล่อยให้ภาวะ Burnout หรือภาวะหมดไฟเกิดขึ้นโดยไม่ได้รับการแก้ไขนั้นอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตของเราได้มากกว่าที่คิด อย่าปล่อยให้ภาวะนี้เกิดขึ้นไปเรื่อย ๆ จนกัดกินจิตวิญญาณและความรู้สึกของการมีชีวิตเลยนะ มาพยายามทำให้ชีวิตครั้งเดียวของเรามันน่าใช้และมีความสุขกันดีกว่า