สุขภาพจิต หรือ Mental Health คือประเด็นที่ผู้คนจะให้ความสนใจมากขึ้น
ทั้งในปัจจุบันและในอนาคต
ไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ การป่วยเป็นโรคซึมเศร้าหรือโรคทางจิตเวชอื่น ๆ ดูจะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ง่ายและพบได้ทั่วไปทั้งในสังคมไทยและสังคมโลก ส่วนหนึ่งเป็นเพราะประเด็นเรื่องสุขภาพจิตหรือ Mental Health ได้รับความสนใจมากขึ้นและเป็นเรื่องที่ผู้คนให้ความสำคัญมากขึ้น ถึงแม้ว่าจะยังไม่มากเท่ากับประเด็นด้านสุขภาพกาย แต่การตื่นตัวทางด้านประเด็นสุขภาพจิตที่เกิดขึ้นในตอนนี้ก็ถือว่าเป็นสัญญาณที่ดีมากแล้ว
วันนี้เราจึงจะชวนมาทำความรู้จักกับปัญหาสุขภาพจิตด้านอื่น ๆ เพิ่มเติม เพราะปัญหาสุขภาพจิตนั้นไม่ได้มีแค่โรคซึมเศร้า จะมีอะไรบ้างนั้น ไปอ่านกันเลย
ว่าด้วยเรื่อง สุขภาพจิต Mental Health คืออะไร?
แต่ก่อนจะไปทำความรู้จักกับปัญหาสุขภาพจิตนั้น เราควรมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ “สุขภาพจิต” หรือ “Mental Health” กันเสียหน่อย เพราะถึงแม้ว่า สุขภาพจิต หรือ Mental Health คือเรื่องที่ผู้คนให้ความสำคัญมากขึ้นแล้วก็จริง แต่ความรู้ความเข้าใจ รวมถึงทัศนคติต่อด้านสุขภาพจิตนั้นอาจยังไม่ได้ถูกต้องเสียทีเดียว
หากสุขภาพกายคือการมีภาวะทางกายและร่างกายที่แข็งแรงดี สุขภาพจิต หรือ Mental Health คือภาวะทางใจที่แข็งแรงและมีความสุขดีนั่นเอง โดยไม่ได้เพียงหมายถึงการมีภาวะอารมณ์ที่ดี แต่ยังรวมไปถึงการมีความสามารถในการจัดการอารมณ์ที่ดี การรู้เท่าทันอารมณ์ของตัวเอง การมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อตัวเราเองและผู้อื่นที่เหมาะสม มีความพยายามหรือความสามารถในการเข้าใจตัวเองและผู้อื่น รวมไปถึงมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคทางจิตเวชหรือปัญหาสุขภาพจิตเบื้องต้น และมีทัศนคติที่ดีต่อผู้ป่วยและปัญหาสุขภาพจิต ไม่แบ่งแยกหรือกีดกันเพียงเพราะพวกเขามีปัญหาสุขภาพจิต เป็นต้น
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ สุขภาพจิต ได้ที่นี่
5 ปัญหาสุขภาพจิตที่พบได้ง่าย
- ความเครียด
หลาย ๆ คนอาจจะมองว่า ความเครียดเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ทั่วไปและเป็นปกติจนไม่น่าเป็นปัญหาสำคัญหรือเรื่องที่ควรให้ความสนใจ ความเครียดเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตามปกติก็จริง แต่สิ่งที่เราทุกคนไม่ควรทำเมื่อความเครียดเกิดขึ้นนั่นก็คือการมองข้ามและไม่ใส่ใจความเครียดที่เกิดขึ้น เพราะความเครียดสามารถสะสมอยู่ได้เรื่อย ๆ จนส่งผลต่อร่างกาย อันนำไปสู่โรคทางจิตเวชและโรคทางกายอื่น ๆ เนื่องจากความเครียดส่งผลต่อการทำงานได้โดยตรง ทั้งทำให้ความดันสูงขึ้น ทำให้ร่างกายรู้สึกไม่ปลอดภัย นอนไม่หลับ ซึ่งถ้าหากเกิดอาการเหล่านี้นานวันเข้า จะส่งผลให้ร่างกายเราไม่แข็งแรง พอไม่แข็งแรง โรคร้ายก็เข้ามาทักทายเราได้ง่ายขึ้นนั่นเอง
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ความเครียด ได้ที่นี่
- โรคซึมเศร้า
แน่นอนว่า โรคซึมเศร้าเป็นปัญหาสุขภาพจิตที่ไม่พูดถึงไม่ได้ เนื่องจากในแต่ละปีมีจำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทั้งในประเทศไทยเองรวมถึงทั่วโลกด้วย และมีแนวโน้มว่าจะมีจำนวนเพิ่มสูงมากขึ้นไปเรื่อย ๆ ซึ่งโรคซึมเศร้าเกิดขึ้นได้จากหลากหลายสาเหตุ ทั้งด้านกรรมพันธุ์ ภาวะอารมณ์ การเลี้ยงดู สิ่งแวดล้อม และสภาพสังคม แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น เช่นเดียวกับโรคทางกายอื่น ๆ โรคซึมเศร้าและโรคทางจิตเวชอื่น ๆ เป็นโรคที่สามารถรักษาให้หายและดีขึ้นได้
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ โรคซึมเศร้า ได้ที่นี่
- โรควิตกกังวล
โรคนี้อาจสร้างความแปลกใจให้กับหลาย ๆ คน เพราะเป็นโรคที่หลาย ๆ คนอาจจะนึกไม่ถึงหรือไม่เคยรู้จักมาก่อน “โรควิตกกังวล” หรือ Anxiety Disorder เป็นโรคที่คนไทยป่วยเป็นลำดับต้น ๆ สูสีเคียงคู่มากับโรคซึมเศร้าเลยทีเดียว โดยตัวโรคมีอาการเด่นที่ทำให้ผู้ป่วยเกิดความเครียดจนทำให้เกิดความคิดวิตกกังวล อันส่งผลต่อการใช้ชีวิตในด้านต่าง ๆ ต่อมา อาทิ กังวลจนเกิดอาการแพนิก ซึ่งเป็นอาการที่ผู้ป่วยรู้สึกไม่ปลอดภัยจนทำให้ร่างกายตื่นตัว หายใจไม่ทั่วท้อง และสูญเสียการควบคุมตนเอง
- อาการเสพติด
ตราบใดที่สารเสพติดยังไม่หายไปจากสารบบ ผู้คนก็ยังหาทางเพื่อเสพมันให้ได้อยู่ดี โดยสารเสพติดในที่นี่ไม่ได้มีเพียงยาเสพติด แต่ยังรวมถึงแอลกอฮอล์และบุหรี่อีกด้วย การเสพเพียงเล็กน้อยอาจไม่ได้สร้างอันตรายต่อร่างกายนัก แต่ถ้าหากเริ่มมีการเสพมากขึ้น ร่างกายต้องการมากขึ้น แน่นอนว่า พอร่างกายมันอยากแล้ว การจะหยุดก็ยากเช่นกัน จนทำให้เกิดอาการเสพติด และเมื่อเสพมาก ๆ เข้า สารเสพติดเหล่านั้นสามารถส่งผลต่อระบบประสาทต่าง ๆ จนทำให้ป่วยเป็นโรคจิตเวชขึ้นมาได้เลยทีเดียว
- ความเหงา ความโดดเดี่ยว
หลาย ๆ คนอาจจะสงสัยว่าความเหงากลายมาเป็นปัญหาสุขภาพจิตได้อย่างไร เรื่องนี้มีที่มาจากการที่โลกของเราและสังคมไทยได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยเป็นที่เรียบร้อย ปัญหาแรก ๆ ที่ผู้สูงวัยต้องพบเจอคือความเหงาและความโดดเดี่ยว ทั้งด้วยปัจจัยที่ลูกหลานต้องออกไปทำงาน หรือคนในวัยเดียวกันเริ่มล้มหายตายจากกันไปแล้ว ยังมีปัจจัยที่น่าเป็นห่วงคือการที่คนรุ่นใหม่ทำการกีดกันผู้สูงอายุออกจากสังคมไป ด้วยปัจจัยเหล่านี้เอง จึงทำให้ผู้สูงวัยเกิดความเหงาและความโดดเดี่ยวอันเป็นปัจจัยเสี่ยงทำให้เกิดโรคซึมเศร้าในวัยชราได้อีกด้วย
นอกจากนี้ ด้วยสภาพสังคมที่ผู้คนอาจไม่ได้ให้คุณค่ากับการเข้าสังคมเหมือนกับแต่ก่อน หลาย ๆ คนเลือกที่จะอยู่คนเดียวโดยขาดการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ซึ่งนี่ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้คนยุคนี้เกิดความเหงาขึ้นมาได้เช่นเดียวกัน
เพราะสุขภาพจิต หรือ Mental Health คือเรื่องสำคัญ บางครั้งเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ อย่างความเครียด ความเหงา และการเสพติดก็อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิตอื่น ๆ ตามมาได้ รวมถึงโรคทางจิตเวชอย่างโรคซึมเศร้าและโรควิตกกังวลก็เป็นโรคที่เกิดได้จากปัจจัยหลาย ๆ อย่างรอบตัวรวมกัน เรียกได้ว่า ทุกอย่างรอบตัวเราสามารถกระตุ้นให้เกิดโรคทางจิตเวชกันได้ทั้งนั้น ดังนั้นแล้ว อย่าลืมหมั่นดูแลสุขภาพจิต ดูแลใจ ดูแลอารมณ์ของตัวเอง เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาสุขภาพจิตในอนาคตต่อไปนั่นเอง