สุขภาพจิต Mental Health คืออะไร?
สุขภาพจิต Mental Health คือภาวะของจิตใจเราที่เกิดขึ้น ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากตัวเราเอง เช่น ตัวตนของเรา ความคิดของเรา รวมถึงสิ่งรอบตัวต่าง ๆ ตั้งแต่อาหารการกิน การอยู่อาศัย ไปจนถึงความสัมพันธ์ระหว่างผู้คน ครอบครัว เพื่อน คนรัก เพื่อนที่ทำงาน เป็นต้น
การมีสุขภาพจิตดี คือภาวะจิตใจของเรารู้สึกเป็นสุขทั้งทางกายและทางใจ มีความรู้สึกเชิงบวกต่อตัวเองและผู้อื่น มองโลกตามความเป็นจริง มีความเข้าใจและรู้เท่าทันต่ออารมณ์และความรู้สึกของตนเอง รวมไปถึงมีการตระหนักรู้ว่าอารมณ์เชิงลบเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้สำหรับทุกคน และรู้ว่าควรรับมือกับอารมณ์เชิงลบอย่างไรให้เหมาะสมกับตนเอง
ในส่วนของการมีสุขภาพจิตที่ไม่ดี คือภาวะจิตใจของเรารู้สึกเป็นทุกข์ ไม่มีความสุข เศร้าหมอง สิ้นหวัง ซึ่งล้วนเป็นความรู้สึกเชิงลบ นอกจากนี้ ยังรวมถึงการที่มีความรู้ความเข้าใจต่ออารมณ์และความรู้สึกของตนเองต่ำ ไม่รู้ว่าควรรับมือกับอารมณ์เชิงลบที่เกิดขึ้นกับตัวเองอย่างไร ทั้งนี้ทั้งนั้นอาจเกิดจากการดูแลสุขภาพกายได้ไม่ดีพอ เช่น ไม่ดูแลตัวเอง นอนไม่พอ บวกกับการเพิกเฉยการดูแลสุขภาพใจ เช่น ไม่ยอมรับความรู้สึกหรืออารมณ์ที่เกิดขึ้น เก็บกดทางความรู้สึก และยังรวมไปถึงปัจจัยที่เกิดจากสิ่งแวดล้อมและผู้อื่น เช่น อยู่ในครอบครัวที่ทะเลาะกันบ่อย พ่อแม่กดดัน ดุด่า ทำร้ายร่างกาย ก็ส่งผลให้เกิดการมีสุขภาพจิตที่ไม่ดีได้เช่นกัน
เพื่อให้เราสามารถดูแลสุขภาพจิตของตัวเองได้อย่างทันท่วงที การหมั่นเช็กสภาวะอารมณ์ของตัวเองอย่างเป็นประจำจึงเป็นเรื่องสำคัญ และนี่คือ 9 สัญญาณของการมีปัญหาสุขภาพจิต จะมีอะไรบ้าง ไปดูกันเลย
9 สัญญาณของการมีปัญหาสุขภาพจิต
- รู้สึกวิตกกังวลหรือเครียด
- รู้สึกเศร้า ไม่มีความสุข
- มีอารมณ์รุนแรง เช่น โกรธอย่างรุนแรง เศร้าหนักมาก
- มีปัญหาด้านการนอนหลับ
- น้ำหนักและความอยากอาหารเปลี่ยนไป
- พูดน้อย และถอนตัวจากวงสังคมมากขึ้น
- เริ่มมีการเสพติดสิ่งต่าง ๆ เช่น แอลกอฮอล์ บุหรี่ ยาเสพติด
- มีการโทษตัวเองและรู้สึกว่าตัวเองไร้ค่า
- มีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย
หากเริ่มมีความคิดหรือความรู้สึกใดขึ้นมา อย่าได้จมดิ่งไปกับความรู้สึกเหล่านั้น ให้ลองจัดการกับความรู้สึกที่เกิดขึ้นด้วยตัวเอง เช่น จัดการความเครียดด้วยการกินอาหารมื้อโปรด ไปกินบุฟเฟต์ ไปทานไอศกรีม หรือหาอะไรทำที่ช่วยทำให้รู้สึกดีขึ้น ดูหนัง ฟังเพลง ดูซีรีส์ ออกไปเที่ยวกับเพื่อน ออกกำลังกาย เป็นต้น
แต่ถ้าหากรู้สึกว่าการจัดการความรู้สึกเหล่านี้ด้วยตัวคนเดียวไม่ได้ ให้ลองมองหาตัวช่วยที่ใกล้ตัวเราที่สุด เช่น โทรหาเพื่อน โทรหาพ่อแม่ ใช้บริการนักจิตวิทยา หรือไปตรวจสุขภาพจิตโดยละเอียด เพื่อให้เรารู้ทันทางด้านจิตใจว่าเกิดอะไรขึ้น จะได้รักษาได้ทันท่วงที และไม่ได้ป่วยหนักจนส่งผลต่ออาการทางกายต่อไป ซึ่งจะยิ่งทำให้สุขภาพกายและสุขภาพใจของเราแย่ลงไปด้วยกัน
อ้างอิง