ความผูกพันเป็นส่วนหนึ่งของความรักหรือเปล่า? ความรักกับความผูกพันเป็นอย่างเดียวกันไหม? สองอย่างนี้ซ้อนทับกันจนทำให้หลาย ๆ ครั้งเราสับสนกัน แต่วันนี้เราจะมาหาคำตอบกัน!
ความผูกพัน (Bond หรือ Affection)
คือความรู้สึกที่เราผูกติดอยู่กับใครหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ไม่ว่าจะทั้งทางกายหรือทางจิตใจก็ตาม โดยความผูกพันมักเกิดขึ้นจากการที่เราใช้เวลาร่วมกับสิ่ง ๆ นั้นหรือคน ๆ นั้นมาเป็นระยะเวลาหนึ่ง เช่น ความผูกพันระหว่างครอบครัว เพราะเราอยู่กับครอบครัวมาเป็นระยะเวลานาน จะเรียกว่าเป็นทั้งชีวิตเลยก็ได้ หรือเราผูกพันกับน้องหมาเพราะเราเลี้ยงน้องมา 10 ปี อยู่ด้วยกันแทบจะทุกวัน หรือความรู้สึกผูกพันกับที่อยู่อาศัย เช่น อยู่คอนโดมา 2 ปี ก็รู้สึกผูกพันกับพื้นที่
ความรัก (Love)
คือความรู้สึกที่เกิดจากปัจจัยหลายอย่างรวมกันจนทำให้คนสองคน (หรือมากกว่าสองคน) มีความรู้สึกรักขึ้นมาได้ โดยทฤษฎีความรักที่เป็นที่นิยมอย่างทฤษฏีสามเหลี่ยมความรักได้บอกไว้ว่า ความรักเกิดจาก 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ความสนิทสนม (Intimacy) ความเสน่หา (Passion) และการตกลงปลงใจ (Commitement) นั่นเอง
หากถามว่า ความผูกพันและความรักต่างกันอย่างไร จากเนื้อความข้างต้น สรุปได้ว่า
- ความผูกพัน ≠ ความรัก
- แต่ความผูกพันอาจเป็นส่วนหนึ่งของความรัก
- ความรักอาจไม่มีความผูกพันมาเกี่ยวข้องเลยก็ได้
ยกตัวอย่างคู่รักที่มี Toxic Relationship (ความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ) สิ่งที่ยึดถือให้พวกเขาอยู่ด้วยกันอาจเป็นเพียงความผูกพันและความรู้สึกกลัวที่จะต้องเหงาและโดดเดี่ยวมากกว่า ไม่ใช่ความรักที่ยึดโยงพวกเขาไว้ หรือตัวอย่างคู่รักที่เจอกันแล้วแต่งงานกันเลย พวกเขาใช้เวลากันไม่นานในการคบหา แต่ความรักทำให้พวกเขาเชื่อมั่นในกันและกันและทำให้ตัดสินใจแต่งงานกันในเวลาอันสั้น ซึ่งจะเห็นได้ว่าความผูกพันไม่ได้เป็นส่วนสำคัญทำให้เกิดความรักเลย